H Οδοντική Τεχνολογία
H Οδοντική Tεχνολογία είναι η επιστήμη και η τεχνολογία της κατασκευής οδοντοπροσθετικών εργασιών, με βάση αποτυπώματα που λαμβάνει ο οδοντίατρος. Οι εργασίες αυτές τοποθετούνται στο στόμα των ασθενών και λειτουργούν σε πλήρη αρμονία με τα υπόλοιπα ανατομικά και φυσιολογιακά στοιχεία του στοματογναθικού συστήματος. Επομένως ο στόχος του Οδοντικού Tεχνολόγου είναι η αποκατάσταση, σε συνεργασία με τους θεράποντες οδοντιάτρους, της νωδότητας, της έλλειψης δηλαδή των δοντιών και με αυτό τον τρόπο της βελτίωσης των λειτουργιών όπως της μάσησης, της ομιλίας και της αισθητικής. Επίσης κατασκευάζει ορθοδοντικά μηχανήματα και ενδοστοματικές και εξωστοματικές προσθέσεις για ελλείματα της γναθοπροσωπικής περιοχής. Σήμερα αναγνωρίζεται απο όλους η μεγάλη σημασία που δίνουν οι άνθρωποι στο όμορφο πρόσωπο, με σκοπό την βέλτιστη κοινωνική προβολή για κοινωνικούς ή και για επαγγελματικούς λόγους. Αποτέλεσμα αυτού είναι γεγονός ότι το σημείο που κυρίως εστιάζει το κοινό, όταν αποφασίζει να δεχτεί μία οδοντοπροσθετική αποκατάσταση, είναι η αισθητική. Στο video που ακολουθεί μπορεί κάποιος να διαπιστώσει τη δύναμη και το αποτέλεσμα της αισθητικής αποκατάστασης και να εκτιμήσει την τεράστια συμβολή του Οδοντικού Τεχνολόγου στην αποκατάσταση της αισθητικής του προσώπου των ασθενών. Επιπρόσθετα παρουσιάζονται μερικές σκηνές απο την εκπαίδδευση των νέων Οδοντικών Τεχνολόγων στον Τομέα Οδοντικής Τεχνολογίας του Τμήματος Βιοιατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (Video αισθητικών αποκαταστάσεων)
Με βάση τον ορισμό της η Οδοντική Τεχνολογία είναι δισυπόστατη. Ως επιστήμη βασίζεται σε ένα ευρύ πεδίο γνώσεων που αφορούν το στοματογναθικό σύστημα όπως η ανατομοφυσιολογία και ιστολογία της κεφαλής και ειδικά των γνάθων. Είναι επίσης ενδιαφέρουσα αφού είναι ο κόμβος στον οποίο συναντώνται και συνεργάζονται διάφορες επιστήμες όπως η επιστήμη των βιοϋλικών, της χημείας, της φυσικής και άλλες. Εμπλέκεται επίσης η επιστήμη της μηχανικής δεδομένου ότι οι οδοντοπροσθετικές εργασίες είναι κατασκευές οι οποίες λειτουργούν υπό την άσκηση μασητικών δυνάμεων σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον υπό συνθήκες διαβροχής από το σάλιο και με αυξομειώσεις της θερμοκρασίας.
Με βάση την δεύτερη φύση της, αυτήν της Τεχνολογίας, αποτελεί την τέχνη της μορφοποίησης διαφόρων υλικών από τον Οδοντικό Τεχνολόγο σε κατασκευές που αναπαριστούν τα φυσικά δόντια και λειτουργούν σε συνεργασία με τα υπόλοιπα στοιχεία του στοματογναθικού συστήματος. Από αυτήν την άποψη ο Οδοντικός Τεχνολόγος βάζει και την προσωπική του σφραγίδα ως καλλιτέχνης αφού με την εργασία του συνδράμει στην βελτίωση και αποκατάσταση της αισθητικής του προσώπου των ασθενών.
Για την κατασκευή όλων αυτών των εργασιών, ο Οδοντικός Τεχνολόγος έχει στη διάθεσή του και εκπαιδεύεται στον χειρισμό σύγχρονων συσκευών και οργάνων. Επίσης εκπαιδεύεται στον χειρισμό εκπληκτικών και συνάμα ευαίσθητων υλικών διαφόρων ιδιοτήτων η γνώση των οποίων κρίνεται απαραίτητη για μια lege artis κατασκευή.
O Tομέας της Οδοντικής Τεχνολογίας του Τμήματος Βιοιατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής εκπαιδεύει τον φοιτητή στην επιστήμη και την τέχνη της Οδοντικής Τεχνολογίας. Εκτός από τη θεωρητική κατάρτιση, κατά την διάρκεια των σπουδών του ο φοιτητής εκπαιδεύεται σε εργαστηριακές διαδικασίες που οδηγούν στην κατασκευή ολικών και μερικών οδοντοστοιχιών, στεφανών και γεφυρών, τηλεσκοπικών αποκαταστάσεων, επιεμφυτευματικών αποκαταστάσεων, κεραμικών αποκαταστάσεων, γναθοπροσωπικών αποκαταστάσεων, ορθοδοντικών μηχανημάτων κ.α. Η εργαστηριακή αυτή εκπαίδευση θεωρείται απαραίτητη έτσι ώστε με τη λήψη του πτυχίου ο οδοντικός τεχνολόγος να μπορεί να ιδρύσει άμεσα Οδοντοτεχνικό εργαστήριο ή να εργαστεί με υπαλληλική σχέση.
Ο φοιτητής που ενδιαφέρεται να ενημερωθεί για το επάγγελμα του Οδοντικού Τεχνολόγου, μπορεί να δει ορισμένα ενδεικτικά videos όπου παρουσιάζονται τα στάδια κατασκευής αντιπροσωπευτικών προσθετικών εργασιών στην καθημερινή εργαστηριακή πρακτική.
Διαμόρφωση κέρινου ομοιώματος μίας γέφυρας τριών δοντιών: https://www.youtube.com/watch?v=ti60YykWVvI
Τοποθέτηση αγωγών χύτευσης σε μία γέφυρα τριών δοντιών και την επένδυσή του με πυρόχωμα: https://www.youtube.com/watch?v=5pHyCRhdwws
Χύτευση γέφυρας με επιλεγμένο κράμα μετάλλων και επεξεργασία (λείανση): https://www.youtube.com/watch?v=_0gdAsif3Dc
Δόμηση πορσελάνης σε μία στεφάνη προσθίου άνω δοντιού: https://www.youtube.com/watch?v=MROG-Bc8TpA
Κατασκευή ολοκεραμικής στεφάνης: https://www.youtube.com/watch?v=ZKv0RnBfK9A
Προσόντα Οδοντικού Τεχνολόγου
Ο Οδοντικός Τεχνολόγος θα πρέπει να έχει πολύ καλή θεωρητική κατάρτηση, να διαθέτει δεξιότητες (δηλαδή να έχει την ευχέρεια της κατασκευής μικρών κατασκευών με μεγάλη ακρίβεια) και να έχει αντίληψη της αισθητικής και της συμμετρίας. Είναι αυτονόητο ότι οι δεξιότητες αποκτούνται με τη συνεχή ενασχόληση και το ενδιαφέρον του κάθε Τεχνολόγου. Επίσης όσο συνεχίζεται η ενασχόληση και η επαφή με το αντικείμενο, τόσο μεγαλώνει η εξοικίωση και τόσο αυξάνονται και βελτιώνονται οι δεξιότητες. Όλες οι προσθετικές εργασίες κατασκευάζονται με τα χέρια με μεγάλη ακρίβεια (της τάξης μερικών μm) ενώ σήμερα είναι μεγάλος ο αριθμός ηλεκτρονικών συσκευών οι οποίες διευκολύνουν την εργασία του Οδοντικού Τεχνολόγου για την ταχύτερη μαζική παραγωγή προσθετικών αποκατάσεων. Τέτοιες συσκευές είναι οι διατάξεις CAD-CAM (computer-aided design and computer-aided manufacturing), οι συσκευές laser, οι ηλεκτρονικές μηχανές χύτευσης, ηλεκτρονικοί φούρνοι πορσελάνης κ.α. Όλες οι προσθετικές εργασίες κατασκευάζονται πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες του Οδοντιάτρου προσαρμοσμένες στις λειτουργικές και αισθητικές ανάγκες του ασθενούς.
Καθήκοντα του Οδοντικού Τεχνολόγου
- Σχεδιάζει και κατασκευάζει όλα τα είδη των οδοντικών προσθέσεων Κινητής και Ακίνητης Προσθετικής, γναθοπροσωπικών και επιεμφυτευματικών προσθέσεων σύμφωνα με τις οδηγίες του οδοντιάτρου, με στόχο πάντα τη διατήρηση ή την αποκατάσταση της ισορροπίας του στοματογναθικού συστήματος.
- Σχεδιάζει και κατασκευάζει ενδοστοματικά και εξωστοματικά Ορθοδοντικά μηχανήματα.
- Αναλαμβάνει την ευθύνη της οργάνωσης και λειτουργίας οδοντοτεχνικού εργαστηρίου που είναι σε θέση να διασφαλίσει την ποιότητα και να πιστοποιήσει την καταλληλότητα των οδοντικών προσθέσεων που κατασκευάζει.
- Επιλέγει τις κατάλληλες συσκευές και όργανα για τον εξοπλισμό των οδοντοτεχνικών εργαστηρίων και φροντίζει για τη συντήρησή τους. Επίσης εφαρμόζει τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας που προβλέπονται.
- Ενημερώνεται για τα σύγχρονα υλικά, επιλέγει τα κατάλληλα με την απαιτούμενη βιολογική συμπεριφορά, καθώς και την εργαστηριακή μέθοδο που θα ακολουθήσει ανάλογα με την περίπτωση.
- Στελεχώνει το οδοντοτεχνικό εργαστήριο με εξειδικευμένο προσωπικό, το οποίο επιβλέπει και στο οποίο αναθέτει συγκεκριμένες εργασίες, ανάλογα με την ειδικότητά του.
- Στα πλαίσια της συλλογικής εργασίας, συμμετέχει σε ομάδα εργασίας με ειδικούς οδοντιάτρους για τη σχεδίαση και κατασκευή των προαναφερομένων προσθέσεων.
- Εκπονεί μελέτες και συμμετέχει σε ερευνητικές ομάδες.
- Απασχολείται σε κάθε εμπορική επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα εργασίας του για πώληση συσκευών-μηχανημάτων, υλικών, κλπ. ή ως εκπαιδευτές (trainers).
- Απασχολείται στις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.
Συνεργασία Οδοντικού Τεχνολόγου με τον Οδοντίατρο
Ο Οδοντικός Τεχνολόγος είναι αναπόσπαστο μέρος της οδοντιατρικής ομάδας. Μαζί με τον Οδοντίατρο ή τους Οδοντιάτρους διαφόρων εξειδικεύσεων, προσπαθεί να παράγει τις καλύτερες δυνατές λύσεις για τις λειτουργικές και αισθητικές ανάγκες του ασθενούς. Η καλή επικοινωνία με την Οδοντιατρική ομάδα είναι θεμελιώδους σημασίας για την αξιολόγηση και τη συλλογή πληροφοριών σχετικών με τον ασθενή που θα οδηγήσουν στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Αυτό σημαίνει ότι ο Οδοντικός Τεχνολόγος διαθέτει όλες τις επιστημονικές γνώσεις για την κατασκευή των εργασιών ευθύνης του, με σκοπό να λειτουργήσει συμβουλευτικά και συνεργατικά όταν ο Οδοντίατρος ζητήσει τη συνδρομή του για την καλύτερη δυνατή θεραπεία (σχέδιο θεραπείας).
Πλεονεκτήματα καριέρας
Ευελιξία: Η Οδοντική Τεχνολογία είναι μια επιστήμη που προσφέρει πολλές ευκαιρίες για πρόοδο και επαγγελματική αποκατάσταση και υπό αυτή την έννοια παρουσιάζει ευελιξία. Οι Οδοντικοί Τεχνολόγοι μπορούν να ιδρύσουν και να λειτουργήσουν δικό τους εργαστήριο, να βρουν καλά αμειβόμενες θέσεις σε εργαστήρια με βάση τις τεχνικές ή επικοινωνιακές δεξιότητές τους, ή να γίνουν επικεφαλής τμήματος σε μεγαλύτερα εργαστήρια όπου θα έχουν εποπτικές αρμοδιότητες. Οι Οδοντικοί Τεχνολόγοι μπορούν επίσης να απασχοληθούν ως εκπαιδευτές σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης (επαγγελματικά λύκεια, κολλέγια ή Πανεπιστήμια) ανάλογα με τα ακαδημαϊκά τους προσόντα (μεταπτυχιακό ή διδακτορικό, κλπ). Γενικά μπορούν να απασχοληθούν σε όλες τις αρμοδιότητες όπως αυτές παρουσιάζονται στα «καθήκοντα» παραπάνω.
Η εμπειρία από την εξέλιξη των αποφοίτων του Τομέα Οδοντικής Τεχνολογίας (πρώην Τμήμα Οδοντικής Τεχνολογίας) καταδεικνύει ότι αυτοί απασχολούνται με μεγάλη επιτυχία και καταξίωση σε όλους του προαναφερόμενους επαγγελματικούς τομείς. Πολλοί από αυτούς διδάσκουν σήμερα σε πανεπιστήμια και σε επαγγελματικά λύκεια, διαθέτουν δικά τους Οδοντοτεχνικά εργαστήρια με αξιόλογο πελατολόγιο και κατασκευάζουν εργασίες για λογαριασμό πελατών τους από το εξωτερικό ενώ άλλοι είναι εκπαιδευτές συνεργαζόμενοι με μεγάλες βιομηχανίες και εταιρείες του χώρου.
Ανεξαρτησία: Οι Οδοντικοί Τεχνολόγοι που διαθέτουν δικό τους εργαστήριο, ως ελεύθεροι επαγγελματίες, εκτελούν μεγάλο μέρος της εργασίας τους με πλήρη ελευθερία τόσο στην διαμόρφωση και οργάνωση του χώρου εργασίας, αλλά και ως ελευθερία στο ωράριο εργασίας.
Η Οδοντική Τεχνολογία προθάλαμος για την Οδοντιατρική: Οι απόφοιτοι της Κατεύθυνσης της Οδοντικής Τεχνολογίας του Τμήματος Βιοιατρικών Επιστημών μπορούν μετά την αποφοίτησή τους να εισαχθούν με κατατακτήριες εξετάσεις στα Οδοντιατρικά Τμήματα τόσο της Αθήνας όσο και της Θεσσαλονίκης και να αποκτήσουν και το πτυχίο του Οδοντιάτρου. Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλος αριθμός Οδοντιάτρων-Οδοντικών Τεχνολόγων οι οποίοι εργάζονται ως Οδοντίατροι αλλά διαθέτουν όλο το θεωρητικό και τεχνικό υπόβαθρο για να ασκούν και την Οδοντική Τεχνολογία μόνο όμως για τα περιστατικά των ασθενών τους. Αυτοί οι επιστήμονες γνωρίζουν το αντικείμενο της Προσθετικής σε βάθος και πολλοί από αυτούς διαθέτουν μέσα στο χώρο του Οδοντιατρείου τους και έναν ανεξάρτητο χώρο όπου εκτελούν τα εργαστηριακά στάδια (όλα ή μερικά απο αυτά) κατασκευής των προσθετικών εργασιών με αποτέλεσμα να προκύπτουν εργασίες εξαιρετικής ακρίβειας, αισθητικής και λειτουργικότητας.
Η Οδοντική Τεχνολογία ως η βάση για μεταπτυχιακές σπουδές: Μετά την αποφοίτησή του από την Κατεύθυνση της Οδοντικής Τεχνολογίας του Τμήματος Βιοιατρικών Επιστημών, ο απόφοιτος έχει την δυνατότητα να συνεχίσει τις μεταπτυχιακές του σπουδές εκπονώντας ένα Master και στη συνέχεια ένα PhD (Διδακτορικό), τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Σήμερα υπάρχουν απόφοιτοι της Κατεύθυνσης Οδοντικής Τεχνολογίας που διαθέτουν μεταπτυχιακά διπλώματα εξειδίκευσης τόσο Master όσο και PhD και μερικοί απο αυτούς εργάζονται ως μόνιμοι εκπαιδευτικοί της Οδοντικής Τεχνολογίας σε Πανεπιστήμια του εσωτερικού ή του εξωτερικού.
Δημιουργικότητα, προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, προσωπική εκπλήρωση: Ο Οδοντικός Τεχνολόγος βιώνει καθημερινά την ικανοποίηση που προκύπτει από την δημιουργία μίας προσθετικής εργασίας από την αρχή μέχρι το τέλος. Η Οδοντική Τεχνολογία απαιτεί την ικανότητα και το «άγγιγμα» ενός καλλιτέχνη αφού κάθε οδοντοτεχνική εργασία είναι μοναδική. Έτσι ο Οδοντικός Τεχνολόγος είναι υπερήφανος για την παραγωγή ενός χειροποίητου προϊόντος υψηλών απαιτήσεων και προδιαγραφών. Την ίδια ικανοποίηση αισθάνεται καθημερινά και ένας ασθενής του οποίου έχει επηρεαστεί θετικά η υγεία με τη βοήθεια του Οδοντιάτρου και του Οδοντικού Τεχνολόγου.
Δυναμικότητα-Διάρκεια: Οι υπηρεσίες που παρέχονται από τους Οδοντικούς Τεχνολόγους θα είναι πάντα απαραίτητες. Με την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, θα υπάρχει πάντα συνεχής ζήτηση για προσθέσεις που βελτιώνουν τη μασητική ικανότητα, την εμφάνιση και την ικανότητα των ατόμων αυτών να μιλούν και να εκφράζονται.
Ευκαιρίες επαγγελματικής αποκατάστασης: Με την πρόοδο της τεχνολογίας και των υλικών, υπάρχει αυξημένη ζήτηση για αποκαταστατική και Αισθητική Οδοντιατρική. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει σήμερα μεγάλη ζήτηση για Οδοντικούς Τεχνολόγους εργαστηρίου. Με βάση τους δείκτες αναγκών του πληθυσμού, οι ευκαιρίες απασχόλησης θα είναι αυξημένες και στον επόμενο αιώνα. Οι περισσότεροι Οδοντικοί Τεχνολόγοι εργαστηρίων εργάζονται σε εμπορικά οδοντιατρικά εργαστήρια που απασχολούν πληθώρα άτομα. Το μέσο εργαστήριο απασχολεί περίπου πέντε έως δέκα τεχνικούς, οι οποίοι μπορούν να προσφέρουν ένα πλήρες φάσμα οδοντικών προσθετικών υπηρεσιών ή ειδικεύονται στην παραγωγή ενός συγκεκριμένου τύπου πρόσθεσης.
Επιπλέον, υπάρχουν ορισμένες ευκαιρίες σε ιδιωτικές οδοντιατρικές κλινικές για τεχνικούς οι οποίοι επιθυμούν μια στενή επαφή και συνεργασία με έναν οδοντίατρο. Οι ευκαιρίες απασχόλησης μπορούν επίσης να διατίθενται από οδοντιατρικές σχολές, νοσοκομεία και εταιρείες που κατασκευάζουν οδοντικά προσθετικά υλικά. Τα προγράμματα εκπαίδευσης στην τεχνολογία των εργαστηρίων προσφέρουν ορισμένες θέσεις διδασκαλίας για έμπειρους τεχνολόγους, τους οποίους οι εταιρείες εκπαιδεύουν σε θέματα που αφορούν τα υλικά και τις συσκευές τους και μετά οργανώνουν επιμορφωτικά σεμινάρια για την εκπαίδευση των επαγγελματιών τεχνολόγων.